Gorczyca - biała, czarna, zółta - właściwości

GorczycaGorczyca przyprawa - pospolita, a jednak wyjątkowa. Gorczyca to jedna z najpopularniejszych przypraw, używanych w polskich kuchniach. Można nawet stwierdzić, że jest to przypraw pospolita ale… nie do końca. Już sama jej nazwa: gorczyca biała - niczym imię królowej - sugeruje, że warto zwrócić uwagę na tą roślinę i przyjrzeć się jej bliżej. Istnieje oczywiście wiele odmian gorczycy, w tym gorczyca czarna, polna czy sarepska ale zazwyczaj używamy nasion białej, którą przyprawiamy wiele potraw.

Gorczyca biała jest rośliną z rodziny kapustowatych, uprawiana jest w wielu krajach, w  tym w Polsce. Jej ojczyzną jest jednak południowa część naszego kontynentu: Grecja, Włochy oraz państwa Półwyspu Iberyjskiego.

Gorczyca - gdzie i jaką zakupić?

Gorczycę możemy zakupić jako przyprawę: w niewielkiej torebce, gotową do użycia. Bez trudu zakupimy ją także w Internecie, w większych opakowaniach. Tam zazwyczaj mamy większy wybór różnorodnych odmian gorczycy, bez trudu zakupimy gorczycę czarną, brązową, sarepską czy polną.

Właściwości gorczycy. Jak wykorzystać gorczycę?

Właściwości oraz wykorzystanie gorczycy uzależnione są od jej odmiany. Typy tej rośliny charakteryzują się nieco innym działaniem i co za tym idzie, użytkowane są na inne sposoby. Zazwyczaj jednak gorczycę traktuje się jako surowiec zielarski oraz przyprawę kuchenną.

Gorczyca biała

Gorczyca biała - jest surowcem zielarskim oraz produktem, wykorzystywanym w kuchni. Jako produkt zielarski wykorzystywane są nasiona, które zwierają sole mineralne, białko oraz olejki  eteryczne. Gorczyca wykazuje działanie pobudzające prace układu pokarmowego, a wyciąg z jej nasion wykorzystywany jest w przypadku schorzeń żołądka czy jelit. Gorczyca pomaga także w niestrawności oraz przy zaparciach. Olejek z nasion gorczycy, produkt o ostrym smaku, stosuje się na pobudzenie trawienia. Gorczyca pomaga także przy chorobach gardła, zaleca się wykonywanie specjalnych płukanek. Poza tym, wykazuje działanie przeczyszczające oraz ma właściwości przeciwzapalne. Gorczyca biała w kuchni jest prawdziwą królową wśród przypraw. Jest wykorzystywana do sporządzania musztardy ale także dodaje się ją do marynat, sosów, zup i potraw z warzyw. Doskonale smakuje w połączeniu z jajkiem czy żółtym serem, nadając im wyrazistego, zdecydowanego smaku. Co ciekawe, gorczyca jeszcze przed kwitnieniem wykorzystywana jest do przygotowywania paszy dla zwierząt. Ponadto, w wielu krajach Unii Europejskiej stosowana jest jako międzyplon. Jej zadaniem jest wzbogacenie gleby w substancje mineralne przed właściwym wysiewem.

Gorczyca czarna

Gorczyca czarna - ten gatunek gorczycy zaliczany jest do kapusty. Jest to roślina jednoroczna, której okres kwitnienia przypada na czas wakacji. Posiada bezzapachowe nasiona o gorzkim smaku, mocniejszym niż w przypadku gorczycy białej. Gorczyca czarna wykazuje działanie podobne do białej, czyli wspomaga pracę układu pokarmowego, stosuje się ją w schorzeniach gardła oraz przy bólach stawów. Ponadto, obniża ciśnienie krwi oraz wykazuje właściwości antybakteryjne. Niestety, trzeba być ostrożnym, ponieważ spożycie gorczycy czarnej w nadmiernych ilościach może uszkodzić nerki, a u kobiet w ciąży doprowadzić nawet do poronienia. Ten typ gorczycy znajduje zastosowanie w kuchni. Dodaje się ją do musztardy ale jej zastosowanie obejmuje także wszelkiego typu marynaty, sosy, dresingi i tym podobne. Wykorzystuje się ją także w przygotowywaniu przetworów, w tym ogórków. Jest znana i ceniona w kuchni indyjskiej.

Gorczyca brązowa

Gorczyca brązowa - ta odmiana posiada nasiona o smaku pomiędzy gorczycą białą, od której jest ostrzejsza, a czarną, od której jest nieco łagodniejsza. Nasiona nie mają zapachu. Wykorzystywana jest do przygotowywania past, mieszanek przyprawowych oraz używana jest jako oddzielona przyprawa.

Gorczyca sarepska

Gorczyca sarepska - zwana jest też kapustą sitowatą. Posiada nasiona, które utrzymują się na roślinie o wiele dłużej niż nasiona poprzednich typów. Użytkowana jest ze względu na właściwości lecznice oraz wykorzystywana w kuchni. Jako surowiec zielarski wykazuje działanie rozgrzewające, polecana jest więc przy wszelkiego typu bólach, stłuczeniach i kontuzjach. Bardzo znane są okłady z tego typu gorczycy. Są one stosowane przy przeziębieniach, zapaleniu płuc, chorobach reumatycznych ale także w innych schorzeniach, w tym dusznicy bolesnej. Olejek wykorzystywany jest w wielu maściach oraz zalecany do płukanek gardła. Ten typ gorczycy dodaje się oczywiście do znanej i cenionej musztardy sarepskiej i majonezu, jak również pieprzu ziołowego. W kuchni gorczyca sarepska wykorzystywana jest także do przygotowywania domowych sosów, marynat czy przyprawiania mięs. Doskonale nadaje się do kiszonych warzyw, wędlin, jajek czy surówek. Należy jednak uważać! Przedawkowanie gorczycy sarepskiej może skończyć się uszkodzeniem nerek, wątroby, żołądka czy krwotokiem z macicy u kobiet. Ciężarne mogą przypłacić to utratą dziecka. Z kolei wdychanie olejku z gorczycy sarepskiej może doprowadzić do uszkodzenia błon śluzowych układu oddechowego.

Gorczyca polna

Gorczyca polna - jest w naszym kraju bardzo powszechna. Jej ziarenka przypominają czarne lub brunatne kuleczki. Roślina jest miododajna, zapylana przez owady. To odmiana lekko trująca, której nasiona wykorzystywane są do produkcji środków, przeznaczonych do zwalczania owadów, ślimaków itp. Niewielkie ilości gorczycy polnej dodawane są również do leków na depresję.

Jak widać, gorczyca znajduje szerokie zastosowanie w kuchni i życiu codziennym. Z uwagi na to, że w nadmiernych ilościach może okazać się szkodliwa, należy być ostrożnym podczas jej stosowania.

Komentarze