Dziurawiec - właściwości, działanie, zastosowanie

DziurawiecDziurawiec, po łacinie hypericum perforatum, od zawsze był bardzo popularny w medycynie naturalnej. Można go znaleźć na nieużytkach i łąkach. Łatwo go poznać po pięknych żółtych kwiatach, które - potarte - zabawią skórę na krwisto. Swoją sławę zawdzięcza szerokiemu spektrum działania.

Warto poznać szczegółowo właściwości, działanie i zastosowanie dziurawca, aby móc korzystać z jego dobrodziejstw na co dzień.

Czym jest dziurawiec zwyczajny?

Dziurawiec zwyczajny, znany także jako ziele świętojańskie czy też ziele Świętego Jana (ang. St John's wort), to roślina z rodziny dziurawcowatych, w Polsce pospolita. Pochodzi z Europy ale występuje również na innych kontynentach, w tym w Azji, Afryce oraz Ameryce. Jest jednym z najbardziej znanych ziół, ma różnorodne, cenne właściwości, w tym - diuretyczne, przeciwzapalne, przeciwbólowe, ponadto działa uspokajająco i poprawia nastrój. Znajduje dzięki temu szerokie zastosowanie w lecznictwie ziołami. To zioło wieloletnie i bardzo aromatyczne, co sprawia, że staje się składnikiem wielu nalewek i naparów. Surowcem są zebrane i ususzone kwiatostany dziurawca, zawierające wiele cennych składników.

Właściwości i działanie dziurawca zwyczajnego

Ziele dziurawca zawiera m. in. garbniki, flawonoidy, jak hiperycyna, rutyna, kwercetyna, hiperforyna, olejki  eteryczne, pektynę, sole mineralne, niewielkie ilości niektórych witamin, jak A czy C.

Dziurawiec, dzięki zawartości hyperycyny, wykazuje właściwości uspokajające oraz przeciwdepresyjne, dlatego właśnie stosowany jest w leczeniu zaburzeń nastroju, w tym depresji. Udowodniono także jego pozytywne działanie w przypadku wyczerpania nerwowego, nerwic oraz stanów lękowych. Jego picia zaleca się dzieciom, które cierpią na różnego typu lęki, w tym lęki nocne oraz moczą się w nocy.

Dziurawiec wspomaga także pracę przewodu pokarmowego, zaleca się picie nalewek z tego zioła w przypadku wszelkich schorzeń tego układu, w tym chorób żołądka, wątroby, dróg żółciowych oraz jelit. Dziurawiec okazuje się pomocy zarówno w przypadkach stanu zapalnego, jak również dolegliwościach bólowych, w tym skurczów. Jego picie przynosi ulgę osobom, borykającym się ze zgagą, wzdęciami, bólami brzucha. Poprawia też apetyt i przyspiesza przemianę materii dzięki zwiększaniu produkcji soku żołądkowego.

Stosowanie dziurawca poleca się także przy kamicy żółciowej oraz dnie moczanowej. Zwiększa ilość moczu i tym samym sprzyja leczeniu tych schorzeń. Ponadto, dziurawiec zewnętrznie w postaci okładów stosuje się w przypadku bielactwa, czyli zaniku pigmentu skórnego, na wszelkiego typu oparzenia, odmrożenia oraz owrzodzenia i zakażenia skóry, łagodzi zmiany żylakowe, nerwobóle reumatyczne. Dziurawiec przyspiesza gojenie ran, działa ściągająco i antytrądzikowo.

Gdzie i w jakiej formie kupić dziurawiec zwyczajny?

Dziurawiec otrzymamy w formie herbatek lub suszonego ziela do przyrządzania naparów oaz nalewek. Dostępne są także leki z dziurawca w postaci tabletek lub płynów. Dziurawiec zawiera również wiele leków na depresję i inne zaburzenia nastroju.

Zastosowanie dziurawca zwyczajnego

Dziurawiec zwyczajny stosować można w przypadku profilaktyki i leczenia różnorodnych ww. schorzeń, od chorób układu pokarmowego i moczowego, poprzez zaburzenia nerwicowe i depresje, aż po odmrożenia, oparzenia i inne zmiany skórne. Spożywać go można w normie naparów lub nalewek.

Dziurawiec zwyczajny - kwiaty, nalewka

Napar z dziurawca

Najprostsze będzie przygotowanie naparu. Należy zioło zalać wrzątkiem, pozwolić mu naciągnąć i pić trzy razy dziennie. Poprawia się w ten sposób trawienie oraz apetyt, uspokaja nerwy i wzmacnia organizm. Należy pamiętać, jak przy wszystkich ziołach, ważna jest systematyczność. Dzieciom i młodzieży również można dawać taką herbatkę, która usprawnia myślenie dzięki lepszemu przyswajaniu witamin i fosforu.

Z naparu dziurawca można przyrządzać płukanki, przydatne w przypadku zapalenia dziąseł, chorób jamy ustnej oraz gardła.

Odwar gotowany przez kilka minut na wolnym ogniu pomoże na oczyszczenie organizmu. Należy go pić trzy razy dziennie. Aby ułatwić sobie przyjmowanie tego środka, można zaparzyć większą ilość i przelać do szczelnego termosu.

Nalewka z dziurawca

Aby w domowym zaciszu przyrządzić smaczną i zdrową nalewkę z dziurawca 100 gram suszonego ziela zalewamy pół litra czystego spirytusu i odstawiamy na około tydzień, po czym dokładnie przecedzamy przez gazę. Nalewkę stosujemy 2 razy dziennie, dodając 1 łyżeczkę na pół szklanki wody. Jest szczególnie polecana osobom, borykającym się z chorobami przewodu pokarmowego, w tym schorzeniami wątroby czy dróg żółciowych. Z kolei napar z dziurawca przygotowujemy, zalewając łyżkę ziela wodą i pozostawiając pod przykryciem na około kwadrans. Pijemy pół szklanki 3 razy dziennie po posiłku, stosując napar jako środek profilaktyczny lub przeciwbólowy oraz rozkurczowy.

Macerat olejowy z dziurawca

Można również przyrządzić macerat olejowy z tej rośliny. Kwiaty trzeba wymieszać z oliwą i białym winem, po czym pozostawić na kilka dni, następnie pogotować w celu zmniejszenia objętości. Inny sposób to kwiaty zmielić, pokropić alkoholem, następnie zalać olejem i olejkiem herbacianym (kilka kropel). Zostawić na dwa tygodnie, pamiętać o wstrząsaniu maceratu, po czym przecedzić.

Kto nie powinien stosować dziurawca?

Stosowania dziurawca nie poleca się kobietom w ciąży oraz osobom chorym przewlekle. Dziurawiec, jako zioło o bardzo silnym działaniu może zmniejszyć skuteczność działania leków takich, jak środki przeciwdrgawkowe, przeciwdepresyjne, antykoncepcyjne, przeciwkrzepliwe. Osłabia on także wchłanianie żelaza. Pamiętajmy, aby w  okresie stosowania dziurawca unikać nadmiernego eksponowania ciała na słońcu: hyperycyna może bowiem wchodzić reakcje ze światłem słonecznym.

Pamiętajmy także o skonsultowaniu z lekarzem chęci stosowania tego zioła, jeśli przyjmujemy na stałe jakieś leki. Specjalista wykluczy ewentualną interakcję składników lub stwierdzi, że stosowanie dziurawca w naszym przypadku nie jest zalecane.

Ciekawe artykuły: