Lucerna siewna, kiełki lucerny - właściwości, zastosowanie, uprawa

Ta niezwykła, jedna z najstarszych roślin uprawnych, jeszcze do niedawna była znana jako surowiec paszy dla zwierząt. Zawiera bowiem trzykrotnie więcej białka niż soja. Wykorzystywano ją także w charakterze poplonu, ponieważ bakterie bytujące w jej korzeniach potrafią wiązać wolny azot z powietrza. Lucerna siewna, bo o niej mowa, dziś jest uważana za jeden z najzdrowszych pokarmów świata zaliczany do superfoods.

Właściwości lucerny

Ojczyzną lucerny jest Azja południowo-wschodnia. Prawdopodobnie odkryli ją Arabowie, którzy karmili nią konie. Do Europy trafiła za sprawą Aleksandra Wielkiego. W XVIII wieku roślina zdobyła ogromną popularność na terytorium Ameryki Północnej i Południowej. Rozwój biotechnologii sprawił, że naukowcy otrzymali odmiany, dużo bardziej odporne na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, w tym także suszy, wysokich i niskich temperatur.

Lucerna należy do rodziny bobowatych. Wyróżnia się szybkim tempem wzrostu. W zależności od odmiany może osiągać od 30 do 90 centymetrów wysokości. Cechuje ją także świetna zdolność do regeneracji. Po ścięciu potrafi odrodzić się kilkukrotnie w ciągu jednego sezonu. Oprócz obszarów, na których jest uprawiana, występuje także w formie dzikiej, porastając pola, łąki, pastwiska oraz nieużytki. Roślina posiada owalne, ząbkowane liście i fioletowe lub żółte kwiaty, które następnie zamieniają się w niewielkie strąki wypełnione nasionami.

Lucerna - składniki odżywcze

Lucerna jest cennym źródłem wielu składników odżywczych. Można z niej znaleźć wysokie stężenie beta-karotenu, witamin z grupy B oraz kwasu askorbinowego, wspomagającego odporność organizmu. Roślina zawiera także dość dużo witaminy D oraz K. Wśród minerałów na prowadzenie wysuwają się magnez, cynk, fosfor, mangan, miedź oraz żelazo. W lucernie nie brakuje także fitoestrogenów oraz związków chemicznych o charakterze przeciwutleniaczy, które świetnie redukują skutki stresu oksydacyjnego. Roślina dostarcza ponadto luteiny, saponin, garbników i kwasów organicznych.

Napar z lucerny na dolegliwości kobiece i rozkołatane nerwy

Lucerna zawiera substancje z grupy izoflawonoidów, które znakomicie regulują pracę układu hormonalnego u kobiet. Przygotowany z nich napar, doskonale sprawdza się w przypadku zbyt obfitych miesiączek oraz przy endometriozie. Wzmaga także laktację u kobiet karmiących piersią. Pomagają walczyć z objawami menopauzy. Napar z lucerny może być również stosowany w celu poprawy kondycji układu nerwowego. Wspomaga walkę ze stresem i sprzyja wyciszeniu organizmu. Jest zalecany osobom wyczerpanym psychicznie i fizycznie. Mogą go także stosować pacjenci w okresie rekonwalescencji. Roślina pozwala bowiem odzyskać siły, redukując tym samym uczucie zmęczenia. Jest zalecana także seniorom. Dzięki zawartości luteiny, świetnie poprawia ostrość widzenia i zapobiega rozwojowi zaćmy.

Suszone liście lucerny - szerokie spectrum działania

Suszone liście lucerny są nie tylko świetnym składnikiem pasz dla zwierząt hodowlanych, ale wyróżniają się właściwościami leczniczymi. Są silnym środkiem diuretycznym wspomagającym pracę układu moczowego. Świetnie oczyszczają w ten sposób organizm z toksyn i zapobiegają tworzeniu się kamieni nerkowych. Mogą być stosowane wspomagająco w kuracji infekcji pęcherza moczowego. Pozwalają tez pozbyć się uciążliwych obrzęków. Napar z lucerny wspomaga ponadto układ trawienny. Roślina jest bowiem bogata w enzymy, które przyspieszają metabolizm tłuszczów, odciążając w ten sposób wątrobę.

Jej właściwości alkalizujące pozwalają przywrócić odpowiednie pH w żołądku, zapobiegając jednocześnie szkodliwemu działaniu kwasów, prowadzących do powstawania nadżerek. Może być także stosowana zewnętrznie do przemywania trudnogojących się ran oraz owrzodzeń. Wykazuje bowiem właściwości antyseptyczne i przyspiesza regenerację naskórka i błon śluzowych. Świetnie sprawdza się w charakterze płukanki do jamy ustnej. Z jednej strony zwalcza bakterie, z drugiej chroni przez wystąpieniem szkorbutu. Oprócz naparu, zastosowanie w ziołolecznictwie znajduje sok z lucerny. Dzięki wysokiej zawartości witaminy K, wykazuje działanie przeciwkrwotoczne. Jest zalecany u osób cierpiących na częste krwawienia z nosa. Przynosi też ulgę przy hemoroidach.

Kiełki lucerny

W ostatnim czasie dużą popularnością cieszą się kiełki lucerny, zawierające skondensowaną ilość substancji odżywczych. Co ważne, bez trudu można włączyć je do codziennej diety. Warto przy tym pokusić się o ich domową uprawę - świeże kiełki są prawdziwym bogactwem składników wpływających pozytywnie na zdrowie.

Jak uprawiać kiełki lucerny w domowych warunkach?

W tym celu można zaopatrzyć się w specjalną kiełkownicę lub wykorzystać do tego celu słoik osłonięty gazą. Wybierając drugą metodę, należy nasiona lucerny pozostawić na 12 godzin w słoiku zalanym wodą. Następnie całość trzeba odsączyć i umieścić słoik na talerzu lub misce w ten sposób, aby mógł z niego odpływać nadmiar wody. Nasiona muszą być przepłukiwanie 3 razy dziennie przez okres około 5 dni. Po tym czasie są gotowe do spożycia.

Kiełki przyjazne dla układu krążenia i pomocne w walce z otyłością

Kiełki lucerny wspomagają przede wszystkim układ sercowo-naczyniowy, ponieważ skutecznie obniżają poziom lipidów we krwi. Duża zawartość błonnika pokarmowego sprawia z kolei, że szkodliwy cholesterol jest wiązany w jelitach i w tej postaci wydalany z organizmu. Dzięki temu kiełki lucerny bezpośrednio zapobiegają rozwojowi miażdżycy, prowadzącej często do zawału serca. Duża zawartość żelaza oraz kwasu askorbinowego sprawia z kolei, że lucerna bierze udział w procesach krwiotwórczych, stanowiąc doskonały składnik diety u osób cierpiących na anemię. Kiełki są ponadto bezkonkurencyjne w walce z otyłością. Z jednej strony zawierają mało kalorii, z drugiej - dostarczają organizmowi składników odżywczych i dają uczucie sytości. Warto także pamiętać o tym, że kiełki lucerny są bogate w enzymy. Ułatwiając trawienie, zapobiegają dolegliwościom ze strony układu pokarmowego. Świetnie niwelują wzdęcia, ból brzucha oraz niestrawność. Błonnik zawarty w kiełkach lucerny pomaga także stabilizować poziom cukru we krwi.

Fitoestrogeny w kiełkach lucerny - obowiązkowy składnik pokarmowy dla kobiet

Kiełki lucerny powinny znaleźć się ponadto w diecie kobiet. Zawarte w nich fitoestrogeny oraz witamina K pozwalają wyregulować cykle miesiączkowe i jednocześnie redukują krwawienia menstruacyjne. Pozwalają także redukować uciążliwe objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Są ponadto bezkonkurencyjne w okresie menopauzy. Przeciwdziałają uderzeniom gorąca i pomagają walczyć z huśtawkami nastrojów. Duża zawartość wapnia, magnezu i żelaza w połączeniu z obecnością witaminy D, skutecznie przeciwdziała osteoporozie.

W trosce o piękny wygląd

Kiełki lucerny pozwalają też zadbać o młody, piękny wygląd. To cenne źródło aminokwasów oraz minerałów, wspomagających doskonałą kondycję skóry, włosów oraz paznokci. Warto pamiętać o tym, że w roślinie nie brakuje substancji o charakterze przeciwutleniaczy, które zwalczają wolne rodniki i zapobiegają uszkodzeniom komórek. W ten sposób spowalniają procesy starzenia się cery, pozostawiając ją gładką i jędrną przez długi czas. Kiełki lucerny redukują także przebarwienia skóry. Dzięki wysokiemu stężeniu witaminy A oraz substancjom zawartym w chlorofilu chronią również przed nadmiernym wysuszaniem się naskórka.

Kiełki lucerny w kuchni

Kiełki lucerny świetnie spisują się w kuchni, stanowiąc ciekawy dodatek do potraw serwowanych na zimno. Można wzbogacić nimi smak kanapek, sałatek oraz surówek lub dodać do jogurtu. Kiełki sprawdzą się także w przypadku dań mięsnych i warzywnych. Należy jednak pamiętać o tym, że nie można ich gotować - podczas obróbki termicznej tracą nie tylko walory smakowe, ale także właściwości odżywcze. Bez względu na to, że kiełki są źródłem zdrowia, nie zaleca się ich spożywania osobom przewlekle chorym, kobietom w ciąży oraz małym dzieciom.

Szczególną ostrożność powinny zachować osoby borykające się z zakrzepicą oraz pacjenci cierpiący na hipoglikemię. Kupując je w sklepie, czy uprawiając w domu, należy także pamiętać o podstawowych zasadach higienicznych. W wilgotnym środowisku szybko namnażają się bakterie oraz pleśnie, co może doprowadzić do zatruć pokarmowych. Z tego względu kiełki należy na bieżąco przepłukiwać zimną wodą. Koniecznie jest również opłukanie ich tuż przed spożyciem.