Siarka w organizmie - rola, zapotrzebowanie, niedobór, nadmiar

Siarka to pierwiastek niezbędny dla funkcjonowania organizmu. Jako bardzo reaktywny minerał siarka wchodzi w skład wielu ważnych związków aktywnych biologicznie - między innymi heparyny, keratyny, insuliny czy kwasu glutaminowego.

Siarka wykorzystywana jest jako suplement doustny (najczęściej w postaci aminokwasów siarkowych), a także w postaci kąpieli leczniczych. Niedobór siarki najczęściej towarzyszy niewystarczającemu spożyciu białka, a tym samym aminokwasów siarkowych.

Rola siarki w organizmie

Siarka to związek wchodzący w skład wielu ważnych struktur organizmu. Tworzone za jej pośrednictwem mostki dwusiarczkowe wzmacniają struktury białkowe. Siarka niezbędna jest przede wszystkim w procesie syntezy keratyny - podstawowego budulca włosów i paznokci. Keratyna to bardzo specyficzne białko, zbudowane z wielu aminokwasów siarkowych, co zapewnia jej wytrzymałość, a jednocześnie elastyczność. Siarka bierze także udział w syntezie kolejnego białka strukturalnego - kolagenu, który tworzy tkankę łączną. Włókna kolagenowe budują m. in. chrząstkę, ścięgna i skórę. Dzięki temu siarka warunkuje piękny wygląd i prawidłowe funkcjonowanie włosów, skóry, paznokci, chrząstki stawowej.

Siarka wchodzi w skład także innych białek: heparyny warunkującej utrzymanie właściwego przepływu krwi i jej ciśnienia, a także insuliny - syntetyzowanego przez trzustkę hormonu obniżającego poziom glukozy we krwi. Siarkę znajdziemy ponadto w kwasie glutaminowym - neuroprzekaźniku uczestniczącym w przewodzeniu bodźców w układzie nerwowym i wspomagającym pamięć.

Siarka działa przeciwzapalnie oraz wspomaga procesy regeneracyjne. Dzięki temu jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania stawów - ogranicza rozwój zmian zwyrodnieniowych oraz reumatoidalnego zapalenia stawów. Jej korzystny wpływ na wątrobę sprowadza się do usprawnienia jej funkcji detoksykacyjnych oraz nasilenia wydzielania kwasów żółciowych. Siarka wspomaga także zwalczanie infekcji grzybiczych oraz dba o optymalne ukrwienie komórek ciała.

Siarka jest stosowana zewnętrznie w formie kąpieli leczniczych (balneoterapia), okładów czy jako składnik kosmetyków. Wywiera zbawienny wpływ na skórę, ale także ogranicza ból i stan zapalny stawów, kręgosłupa, rwy kulszowej oraz łagodzi objawy wszelkich urazów układu ruchu.

Występowanie siarki w diecie

Siarka występuje w przyrodzie w stanie wolnym jako pierwiastek zasilający wodę, glebę czy powietrze. W diecie dostępna jest pod postacią aminokwasów siarkowych, zatem znaleźć można siarkę w produktach obfitujących w białko.

Najbogatsze źródła siarki w diecie to:

• jajka,
• mięso,
• ryby,
• serwatka,
• mleko.

Siarkę znaleźć można także w niektórych warzywach - czosnku, cebuli, kapuście, kalafiorze czy grochu. Sporo siarki zawiera rzodkiewka, rzepa, rzeżucha czy kalarepa. Owoce zawierające siarkę to truskawki, awokado oraz morele. Kolejnym godnym uwagi źródłem siarki jest lecznicza woda Zuber. W żywności znaleźć można także siarkę organiczną - występuje wtedy w postaci MSM, czyli metylosulfonylometanu. Związek ten występuje w warzywach, owocach, herbacie, produktach zbożowych, jest one jednak bardzo nietrwały. Pasteryzacja czy gotowanie niemal całkowicie eliminują ten związek.

Zapotrzebowanie na siarkę

Eksperci żywienia nie opracowali dziennego zapotrzebowania na siarkę. Przyjmuje się, że jeśli dieta dostarcza właściwych ilości białka, wtedy pokrywa też zapotrzebowanie na siarkę. Średnie zalecane spożycie białka dla zdrowej osoby to około 1 - 2 g białka na każdy kilogram masy ciała.

Niedobór siarki w organizmie

Zbyt niska podaż siarki w diecie skutkuje wystąpieniem wielu objawów. Pierwsze symptomy niedoboru siarki dotyczą pogorszenia się stanu włosów, skóry i paznokci. Zauważalne jest osłabienie włosów, ich nadmierna łamliwość, matowość i osłabienie. Paznokcie stają się kruche i łamliwe, skóra może odpowiedzieć na niedobory siarki nasilonymi stanami zapalnymi, bladością i spowolnionym gojeniem się ran. Objawy ogólnoustrojowe związane z niskim poziomem siarki w organizmie dotyczą m. in. gorszego ukrwienia organizmu, problemami ze stawami, pogorszeniem wzroku z możliwym rozwojem zaćmy. Może dojść do pogorszenia funkcji wątroby, a także obniżenia nastroju, apatii, niepokoju i zmęczenia.

Nadmiar siarki w organizmie

Nie zostały określone maksymalne dawki siarki, brak także działań toksycznych związanych z przedawkowaniem siarki. Siarka usuwana jest z organizmu przez nerki, nie podlega zatem kumulacji w organizmie. Nie stwierdzono także ryzyka przedawkowania siarki w przypadku stosowania suplementów zawierających ten pierwiastek.