Sorgo - właściwości, wartości odżywcze, nasiona, cena, uprawa

SorgoO tym, że zboża są ważnym elementem w diecie człowieka wiemy wszyscy. Z tego względu tak dużą popularnością cieszą się nasze rodzime rośliny: pszenica, żyto czy owies. W ostatnich czasach jednak coraz częściej w kuchni pojawiają się zboża egzotyczne. Co jest ich głównym atutem? Przede wszystkim brak lub śladowa zawartość glutenu - białka będącego jedną z najczęstszych przyczyn alergii pokarmowych.

Historia sorgo

Sorgo, zwane też zbożem afrykańskim, jest znane od tysiącleci. Badania historyczne dowodzą, że uprawiano je około 5 tysięcy lat przed naszą erą, początkowo w Etiopii, a później w głębszych regionach kontynentu. Na przestrzeni lat stało się popularne w Indiach oraz Chinach, dokąd trafiło drogą morską. Sorgo do dziś stanowi podstawę żywieniową dla ludności zamieszkującej Afrykę i Azję. Bez względu na to, że rośnie wyłącznie w ciepłym i gorącym klimacie, Czarny Ląd nie jest obecnie jego głównym producentem. Najwięcej sorgo dostępnego poza Afryką pochodzi z Ameryki Północnej.

Sorgo - źdźbło, nasiona

Sorgo jest rośliną zaliczaną do rodziny traw wiechlinowatych. Jego kilkumetrowe źdźbła są zakończone grubymi baldachami przypominającymi kolby kukurydzy, w których kryją się cenne nasiona. Nasiona sorgo mogą przybierać różne kolory: od białego, poprzez kremowy, żółty i pomarańczowy, na czerwonym, purpurowym i brązowym kończąc.

Uprawa sorgo

Sorgo występuje w bardzo wielu odmianach. Najbardziej znane jest jednak dwubarwne, rosnące dziko na niemal całym terenie Afryki. Obecnie uprawia się je także w Ameryce Południowej, Azji oraz Australii.

Sorgo:

  • jest bardzo odporne na niekorzystny wpływ klimatu;
  • doskonale znosi długotrwałe okresy suszy;
  • znosi duże nasłonecznienie;
  • jego wzrostu nie hamują gwałtowne wahania temperatur powietrza;
  • jest ponadto bardzo odporne na działanie pleśni oraz innych drobnoustrojów, eliminując w ten sposób konieczność sięgania po środki ochrony roślin.

Zboże afrykańskie może rosnąć zarówno na glebach bogatych w składniki mineralne, jak i tych wyjałowionych. Dzięki temu nie wymaga stosowania nawozów sztucznych. Jest produktem bezpiecznym i ekologicznym. Ciekawostką jest fakt, że w związku z pogarszaniem się warunków klimatycznych, sorgo stanie się alternatywą dla polskich zbóż. Specjaliści przekonują, że w najbliższych latach coraz więcej rolników będzie decydować się na uprawę sorgo, zwłaszcza na terenach piaszczystych i z niewielką ilością opadów.

Uprawa sorgo

Uprawa sorgo

Właściwości i wartości odżywcze sorgo

Sorgo jest cenione przede wszystkim za brak glutenu. Powoduje to, że znakomicie sprawdza się w diecie osób chorujących na celiakię. Nie powoduje uczuleń i dostarcza szereg cennych związków organicznych i mineralnych. W 100 gramach produktu znajduje się około 360 kalorii, pochodzących głównie ze skrobi, stanowiącej 75% zawartości nasion. Na uwagę zasługuje także wysokie stężenie błonnika pokarmowego. Dzięki temu spożycie sorgo pozwala zadbać o właściwą mikroflorę jelit. To także znakomity sposób na to, aby ograniczyć wchłanianie tłuszczów i węglowodanów do krwiobiegu, zapobiegając w ten sposób rozwojowi cukrzycy czy chorobom serca.

Sorgo - źródło białka i różnorodnych składników mineralnych

Afrykańskie zboże jest cennym źródłem aminokwasów, również egzogennych, czyli tych, które nie są wytwarzane przez organizm człowieka. Cząsteczki białka są składnikiem budulcowym, pozwalającym na rozwój masy mięśniowej. Z tego względu sorgo jest szczególnie zalecane sportowcom oraz osobom przebywającym na ścisłej diecie. W tym drugim przypadku zapobiegają zanikowi mięśni powodowanemu ograniczeniu ilości spożywanych posiłków. 100 gramów produktu, w 21 procentach pokrywa dzienne zapotrzebowanie człowieka na białko.

Ponadto sorgo zawiera bogactwo składników mineralnych. W jego nasionach nie brakuje przede wszystkim wapnia, potasu oraz żelaza. W ten sposób, osoby spożywające sorgo, mogą w naturalny sposób przeciwdziałać pojawieniu się osteoporozy, chorób nadciśnieniowych czy anemii. Ciekawostką jest, że w Afryce sporządza się specjalny wywar z liści zboża, który następnie podaje się w celu zapobiegania lub leczenia niedokrwistości.

Mówiąc o właściwościach zdrowotnych sorgo, nie można zapominać o zawartości witamin z grupy B. To właśnie one odpowiadają za prawidłową pracę układu nerwowego. Warunkują właściwe przewodnictwo nerwowe, dodają energii i chronią przed depresją. Pełnią także ważną rolę w procesach regeneracji organizmu. Suplementacja witamin z grupy B jest zalecana przede wszystkim osobom borykającym się ze stresem oraz przemęczeniem fizycznym lub psychicznym. O znakomitym wpływie sorgo na układ nerwowy decyduje też zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, które wspomagają pamięć i koncentrację.

Poprawia płodność i sprawność seksualną

Bogactwo witamin i mikroelementów, szczególnie manganu, sprawia ponadto, że sorgo doskonale wpływa na płodność i sprawność seksualną. Z kolei obecność kwasu foliowego jest głównym powodem, dla którego powinny po nie sięgać kobiety w ciąży. Afrykańskie zboże nie tylko przeciwdziała niedokrwistości, z którą często borykają się przyszłe mamy, ale warunkuje prawidłowy rozwój cewy nerwowej u dziecka.

Antyoksydanty wpływają na młodość

Na tym jednak nie koniec jego właściwości. Naukowcy przekonują, że sorgo zawiera też polifenole. To związki o charakterze antyoksydantów, które rozprawiają się z wolnymi rodnikami powstającymi między innymi w wyniku metabolizmu cukrów prostych i tłuszczów. Ich aktywność w sorgo jest porównywana do aktywności przeciwutleniaczy zawartych w jagodach zaliczanych do roślin o największym potencjale antyoksydacyjnym. Dzięki temu zboże zapobiega rozwojowi chorób cywilizacyjnych, w tym chroni przez zmianami nowotworowymi.

Sorgo - cena

Kilogram sorgo kosztuje około 2 złotych. Cena za kilogram sorga czerwonego jest niższa, za sorgo białe należy zapłacić 10-20% więcej. W przypadku kupna dużej ilości większość rolników i handlarzy obniża kwotę za kupno hurtowe.

Sorgo białe

Sorgo białe

Sorgo - przepisy, potrawy

Nasiona sorgo charakteryzują się delikatnym orzechowym smakiem i znajdują szerokie zastosowanie w kuchni. Gotowane, są znakomitym zamiennikiem dla ziemniaków, kasz, ryżu i makaronu. Można dodawać je do zup lub podawać z sosami. Można też komponować je z sałatkami. Prażone nasiona zboża afrykańskiego przypominają z kolei popcorn i stanowią znakomitą, zdrową przekąskę.

Z sorgo produkuje się mąkę, która może stanowić znakomity zagęstnik do zup i sosów, szczególnie dla osób cierpiących na celiakię. Można z niej wypiekać chleb plackowy. Mąka ze zboża afrykańskiego nie nadaje się jednak do wyrobu chleba bochenkowego. Brak glutenu uniemożliwia utrzymanie sprężystego, pulchnego wypieku. Chleb z sorgo szybko też twardnieje. Co ciekawe, ze słodkiego sorgo produkuje się rum i whiskey.

Komentarze